Volgens het CBS is de stijging vooral te danken aan de toename van het aantal zzp’ers in de afgelopen tien jaar. In 2024 zullen dat er zo’n 1,3 miljoen zijn, bijna twee keer zoveel als in 2014. Vooral het aantal zelfstandige taxichauffeurs, vrachtwagenchauffeurs en bezorgers is flink toegenomen en in tien jaar tijd verdrievoudigd. Het aantal zzp’ers in de bouw is verdubbeld.
Relatief gezien zijn de meeste kleine en middelgrote ondernemingen in de software-uitgeverij terechtgekomen. Deze sector telt in 2024 ruim driehonderd bedrijven, zes keer zoveel als tien jaar eerder.
In sommige sectoren ziet het CBS zelfs minder kleine en middelgrote bedrijven. Zo zijn er ten opzichte van 2014 nu 28 procent minder MKB-bedrijven met een tankstation. Het aantal kleine en middelgrote bedrijven met een drukkerij of café is met een vijfde gedaald.
Er is regelmatig kritiek op bedrijven die mensen als zzp’er in dienst nemen. Vakbond FNV spande rechtszaken aan tegen Uber en Deliveroo omdat de bedrijven mensen als zzp’er inhuurden. FNV stelde dat het werknemers zijn die onder een cao zouden moeten vallen. De Hoge Raad oordeelde afgelopen november dat bezorgers van Deliveroo, dat niet meer actief is in Nederland, onder een cao vallen.
