Miljoenen Nederlanders hebben geen regie meer over hun eigen geld. Ze hebben hulp nodig van familie of kennissen omdat ze de digitale revolutie niet kunnen bijhouden.
Voor jongeren lijkt het een fluitje van een cent: betalen en digitaal bankieren via je smartphone. Achter dit schijnbare gemak gaat echter een gekmakend doolhof schuil. Iedereen die ooit een machtiging, een overlijden of een andere belangrijke wijziging heeft moeten melden, kan deelnemen aan de discussie.
Soms zou je willen dat je gewoon even binnen kon lopen en de bankmedewerkers kon bezoeken. Helaas: ‘Sloop van bankkantoren gaat onverminderd door’, was de kop Financiële dagelijkse (FD) deze week boven een groot artikel.
In 2004 telde Nederland nog 2.872 bankkantoren. Er zijn er nu nog maar 857 over. Bijna de helft van de overige vestigingen is van de Regiobank, constateert zij FD . Iedereen met een andere bank kan vrijwel nergens heen, vooral niet op het platteland.
Duimen draaien
Het is begrijpelijk dat de ‘grootbanken’ niet langer in elk dorp een kantoor open hebben. Aan duimen draaiende werknemers in dure gebouwen heeft niemand wat. De massa bankiert immers digitaal en bezoekt ze nooit meer.
De vraag is echter of banken nog wel in staat zijn menselijke dienstverlening te verlenen wanneer daar behoefte aan is. Hoe help je die 2,6 miljoen ouderen en andere mensen die de digitale ontwikkeling niet kunnen bijhouden? Toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten zijn aanwezig maken zich al langere tijd zorgen erover, maar lijken niet in staat om in te grijpen.
De sluiting van kantoren heeft ook gevolgen voor mensen die digitaal ervaren zijn. Het FD beschrijft het verhaal van een zoon die enorme inspanningen moet leveren om toestemming te krijgen voor de bankzaken van zijn ouders. Dit zorgt voor grote frustratie. Veel ervaren experts zullen dit herkennen.
Labyrint
Iedereen die wel eens een overlijden heeft gemeld, weet dat pensioenfondsen en overheidsdiensten efficiënter, sneller en klantvriendelijker met procedures omgaan dan banken. Het lijkt alsof ieder bankbedrijf zijn eigen regels en routines heeft: je voelt je soms overgeleverd aan de genade van de goden.
Waarom is er geen centraal systeem met duidelijke regels hiervoor? Waarom volgt ons land geen brede aanpak om bankzaken in alle opzichten te vereenvoudigen? Waar is de hulp voor de miljoenen mensen die de afgelopen jaren de weg kwijt zijn geraakt in het bankenlabyrint?
Een belangrijk recht
Een nieuwe Europese richtlijn stelt vanaf volgend jaar strengere eisen aan de toegankelijkheid van banken, schrijft het FD . Dit biedt toezichthouders betere instrumenten om in te grijpen.
Laten we hopen dat dit tot verbetering leidt. Als banken zelf niet de wil of het vermogen hebben om bankzaken voor de digitale achterblijvers te faciliteren, wordt het hoog tijd dat de overheid ingrijpt. Controle over je eigen geld is een belangrijk recht. Het verdient meer bescherming.
Het commentaar is een dagelijkse column waarin de Leeuwarder Courant reageert op actuele ontwikkelingen. Opmerking? Mail naar reactie@lc.nl.
