Curaçao’s nationale held Tula heeft woensdag officieel rehabilitatie gekregen van de Nederlandse regering. Aftredend staatssecretaris Alexandra van Huffelen van Koninkrijksrelaties (D66) sprak een toespraak in Willemstad postuum de leider van de slavenopstand van 1795 gerehabiliteerd. Ze kondigde ook de oprichting aan van een Tula-beurs en een leerstoel in de geschiedenis van de slavernij.
Tula werd op gruwelijke wijze geëxecuteerd door de Nederlandse koloniale heersers vanwege zijn verzet tegen de slavernij. “De Nederlandse regering erkent ten volle de rechtvaardigheid van Tula’s strijd, en die van anderen die tegen de slavernij zijn, en kijkt met spijt en schaamte naar de manier waarop zij werden behandeld door historische, bestuurlijke voorgangers”, aldus Van Huffelen.
Tula begon op 17 augustus 1795 een opstand tegen de Nederlandse onderdrukkers en eiste vrijheid en gelijkheid op, mede geïnspireerd door de Franse Revolutie een paar jaar eerder en de vrijlating van tot slaaf gemaakte mensen in Haïti. Hij marcheerde met een rebellenleger van ongeveer tweeduizend slaven naar de gouverneur in Willemstad, maar de opstand werd snel onderdrukt.
Gruwelijke marteling
Een paar weken later werd Tula verraden, gearresteerd en vervolgens op gruwelijke wijze gemarteld. Vastgebonden aan een kruis op het plein bij Fort Amsterdam, waar Van Huffelen haar toespraak hield, waren al zijn botten gebroken.
Vervolgens werd hij onthoofd en werd zijn hoofd op een stok geplaatst om supporters af te schrikken. Ook werden twee medestrijders doodgemarteld en tientallen anderen opgehangen.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/12/data94851154-0afdfd.jpg)
Lees ook: Dit zijn de strijders tegen de slavernij die nu op een voetstuk worden geplaatst
Van Huffelen erkende in haar toespraak dat Tula’s wens om uit de slavernij te breken “gerechtvaardigd” was, dat de middelen die hij gebruikte “toegestaan” waren en dat zijn gruwelijke executie “een misdaad” was.
Premier Pisas: unieke kans voor emancipatieproces
Volgens persbureau ANP accepteert premier Gilmar Pisas van Curaçao de rehabilitatie van Tula, zo meldt de staatssecretaris. “Dit is een voorwaarde voor het genezingsproces en het materiële en immateriële herstel dat moet plaatsvinden”, zei hij. Pisas noemt de rehabilitatie een unieke kans voor het emancipatieproces van de Afro-Caribische bevolking van Curaçao.
De rehabilitatie zou eigenlijk een dag eerder plaatsvinden, precies 228 jaar na de executie van Tula, maar de ceremonie werd halverwege stopgezet vanwege slecht weer. De rehabilitatie werd eind vorig jaar al aangekondigd toen premier Mark Rutte namens de regering zijn excuses aanbood voor het slavernijverleden.
“Deze rehabilitatie komt laat, te laat en kwam niet vanzelf”, aldus Van Huffelen. Ze prees de ‘tomeloze inzet van een grote groep Curaçaoënaars’ die zich hiervoor hebben ingezet.
Koning Willem-Alexander: Tula wekt bewondering en respect
Na de toespraak van Van Huffelen las gouverneur Lucille George-Wout van Curaçao een brief voor van koning Willem-Alexander, die schrijft dat Tula symbool staat voor ‘de kracht van Curaçao’. Volgens de koning wekt hij “bewondering en respect op voor zijn moed en zijn leiderschap, voor zijn verzet tegen mensonterende uitbuiting en voor de idealen waarmee hij zijn tijd vooruit was.”
Na zijn dood werd Tula eeuwenlang als crimineel omschreven en lange tijd niet opgenomen in het geschiedenisonderwijs op scholen. Op Curaçao werd hij in 2010 uitgeroepen tot nationale held en nu erkent Van Huffelen hem namens de Nederlandse regering als een ‘held van Curaçao en van ons allemaal’.
Met de Tula-beurs die de staatssecretaris heeft aangekondigd, kan een Curaçaose student de komende vier jaar ieder jaar een bachelordiploma geschiedenisonderwijs in Nederland volgen met een tegemoetkoming in de studiekosten. Ook Aruba, Curaçao en Sint Maarten krijgen de komende twee jaar een leerstoel Slavernijgeschiedenis aangeboden.
