Als je gebruikt, ben je medeplichtig aan criminaliteit, is de boodschap van een nieuwe Rotterdamse antidrugscampagne. Dit beeld is volgens het Rotterdamse uitgaansleven enigszins eenzijdig. ‘Medicijnen kunnen er ook voor zorgen dat mensen het samen gezellig hebben.’
Pulserende, bijna hypnotiserende beats begroeten de bezoekers tot ver na middernacht. De stoommachine draait overuren, binnen is het mistig. Hoewel bezoekers binnen niets zien, wordt er donderdagavond ruim na de middag volop gedanst. Tegelijkertijd hangen enkele tientallen jongeren voor de deur, kletsend en lachend, vaak met een sigaret in de hand.
Ook het 30-jarige nachtdier Thys Boer, voorzitter van de Rotterdamse Nachtraad die opkomt voor het nachtleven, staat voor de ingang van Time Is The New Space, een kleine club vlakbij de Rotterdamse Coolsingel. Natuurlijk zagen hij en zijn vrienden de nieuwe anti-drugsposters al in de stad hangen, vertelt Boer. “Wij kunnen het niet negeren.”
“Er zit bloed op je pil”, staat op een van de posters. ‘Jouw lijn, zijn liquidatie’, op een andere. En: ‘Je drugsgebruik doet de deur opengaan’. Op een van de posters is een illustratie te zien van een handgranaat waaruit bloed druipt.
70.000 lijnen cocaïne
Rotterdam is het beu, luidt het bericht van de gemeente. Volgens cijfers van de gemeente uit rioolonderzoek worden er dagelijks 5.000 pillen gebruikt, 70.000 regels cocaïne gesnoven en 54.000 joints gerookt.
De gemeente is van mening dat drugsgebruikers bijdragen aan het drugsgeweld. Sinds vorige week staat de teller op 137, voornamelijk nachtelijke explosies bij huizen, winkels en restaurants. Volgens de politie hebben ze vrijwel zeker te maken met de drugswereld. De strijd hiertegen is begonnen, maar het einde is nog niet in zicht: volgens de gemeente is het cocaïnegebruik sinds 2021 met 35 procent toegenomen. Het gebruik van xtc met 63 procent, het gebruik van cannabis met 28 procent.
“We zijn te laat”, zei burgemeester Ahmed Aboutaleb in februari tegen de Vlaamse omroep VRT. “Het water loopt echt over onze voeten. Maar we moeten de dijk wel herstellen.”
In maart werd bekend dat Rotterdam 10 miljoen euro per jaar investeert om jongeren van het criminele pad te houden. Vooral in de armere wijken worden ze in de val gelokt door criminelen. In augustus vroeg Aboutaleb samen met de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema de regering om meer mankracht en tientallen miljoenen euro’s extra voor dit plan.
Nu wordt ook de drugsgebruiker zelf aangesproken. “Je bent als gebruiker uiteraard niet verantwoordelijk voor de daden van een drugscrimineel”, zei raadslid Karremans deze week bij de lancering van de nieuwe antidrugscampagne. “Maar jij draagt er wel aan bij.”
Oorlog tegen drugs
“Deze campagne doet me denken aan de Verenigde Staten en… de oorlog tegen drugs”, zegt Epiphiana Queta (29) voor de club. Ze gebruikt af en toe drugs. “Ik denk niet dat drugs altijd slecht zijn voor Rotterdammers. Je vergeet even je zorgen, maar het gaat nog een stap verder. Ik geniet er echt van om dankzij drugs een relatie met mezelf en anderen te kunnen hebben aansluiten. Want dat is wat medicijnen kunnen doen.”
Het voelt nu, denkt Queta, alsof de gemeente zegt dat het het probleem is. “Terwijl het sociale probleem veel dieper ligt.” Hoge huurprijzen, geen uitzicht op een vaste baan, koopwoningen die onmogelijk te vinden zijn: daarom zijn veel Rotterdammers de afgelopen jaren meer gaan huren, aldus de club.
Ook studente Weia Tan (22) draait er niet omheen. Ze gebruikt af en toe drugs, ‘vooral psychedelica’. De boodschap van de campagne vond weerklank bij haar. ‘Ik heb er veel over nagedacht,’ roept ze, de beats overstemmend. “Ik vind dit ook een lastig aspect van drugs.” Maar stoppen? “Medicijnen kunnen er ook voor zorgen dat mensen samen een leuke tijd hebben. Ik zou dan ook tegen de wethouder willen zeggen: laten we eerst met elkaar in gesprek gaan.”
De nood op het Stadhuis is groot, ziet de Rotterdamse communicatiedeskundige Guido Brouwer. “Ik denk niet dat deze campagne te intens is. Ik vind dat de gemeente de vinger moet opsteken. Dit gebeurde eerder ook bij overheidscampagnes over bijvoorbeeld roken en vuurwerk. Je was een stier als je stunts deed met vuurwerk: dan zag je een hand met maar drie vingers. Die campagnes lieten iets intens zien, maar ze werkten. Wij zijn Nederlands, u kunt hier direct communiceren. Ook door de overheid.”
Maar zonder elkaar te begrijpen, zetten Rotterdammers de hakken in het zand, denkt nachtbraker Thys Boer. Hoofdschuddend: “Met deze toon wordt het een moeilijk gesprek.”
Lees ook:
Ook Leeuwarden schrikt van het eigen drugsgebruik. ‘We moeten ervoor zorgen dat dit niet onbeheersbaar wordt’
Uit een recente analyse van rioolwater blijkt dat in Leeuwarden verhoudingsgewijs evenveel cocaïne wordt gebruikt als in Amsterdam. “Jongeren uit buurgemeenten gaan naar Leeuwarden om drugs te kopen”, zegt wethouder Otto van der Galiën.
