Sinds afgelopen weekend worstel ik, en ik denk velen met mij, met de vraag hoe ik de leden van Hamas moet noemen die zo’n vreselijke tekeer gaan.
Strijders? Dat klinkt mij eigenlijk te positief of in ieder geval te neutraal in de oren. Terroristen? Dat doet ook geen recht aan de intensiteit van de gevoelens die ik ervaar als ik beelden zie van omgekomen of verminkte baby’s of gezinnen die in brand worden gestoken. Dat geldt ook voor de termen psychopaat en crimineel.
Een Britse politicus kwam er het dichtst bij toen hij in een interview zei: Het zijn geen krijgers, het zijn monsters ‘. Voor mij bracht hij onmiskenbaar het beeld over dat Hamas het kwaad in zijn meest gruwelijke en verachtelijke vorm vertegenwoordigt.
Een monster is niet alleen een kwaadaardig gedrocht, maar ook een waarschuwing voor onszelf
Maar wat hij zich waarschijnlijk niet realiseerde, is dat steekproef heeft oorspronkelijk een andere betekenis dan kwaadaardig gedrocht. Monster is afgeleid van het Latijnse werkwoord geld Dat waarschuwen middelen. Naast dat het een kwaadaardig gedrocht is, is een monster ook een waarschuwing aan onszelf: kijk wat er kan gebeuren als je…
Die tweede betekenis roept pijnlijke vragen op. Wat heeft bijvoorbeeld de monsters geschapen die nu door Israël en anderen en met onze steun worden bestreden? Hebben wij daar zelf een rol in gespeeld? Bestrijden we, door de strijd tegen Hamas aan te gaan of op zijn minst te steunen, een kwaad dat we deels zelf hebben gecreëerd?
Vanuit hun gezichtspunt is wat zij doen een ultieme daad van rechtvaardigheid
Psychologisch gezien zijn de meest kwaadaardige mensen degenen die alles zullen doen om de levens van anderen te beroven, zelfs zichzelf doden of laten vermoorden. Hun uiteindelijke doel is niet overheersing, maar de vernietiging van andersdenkenden. Meestal bestempelen we ze als suïcidale terroristen. Maar vanuit hun eigen gezichtspunt is wat zij doen een ultieme daad van rechtvaardigheid.
Hoe komt iemand op het punt dat hij bereid is zijn leven te geven om dat van anderen af te nemen?
Het antwoord luidt: door blootstelling aan de uiterst giftige cocktail van vernedering, machteloosheid en wraak. In het Midden-Oosten en de Arabische wereld zijn talloze mannen en vrouwen die, al dan niet gedwongen, die cocktail al jaren drinken. De vorige oorlog tussen Israël en Gaza in de zomer van 2014 was bijvoorbeeld weinig meer dan een wekenlange, beschamende oefening in vernedering, machteloosheid – de Palestijnen hadden militair nauwelijks iets te zeggen tegen de Israëli’s – en een verlangen naar wraak.
Er loopt een dodelijk wraakzuchtig monster rond, waarvan wij zelf ook de scheppers zijn
Het verdriet en de woede destijds over het vele malen grotere aantal van onze eigen doden en de onbeschrijfelijke ruïnes versterkten vooral de gevoelens van wraak in Gaza en daarbuiten. Niet alleen onder de Palestijnen. Ook onder degenen in het Midden-Oosten en elders die zich met hen identificeren, bijvoorbeeld als moslim, of zich bekommeren om hun lot.
De Israëlisch-Palestijnse oorlog woedt al zo’n 80 jaar. Uit onderzoek blijkt dat dit bij zo’n chronisch conflict meestal wel het geval is onwil van de betrokken partijen, waaronder wijzelf, en niet machteloosheid waardoor een voor iedereen aanvaardbare oplossing uitblijft.
Uit onderzoek blijkt ook dat chronische conflicten broeinesten zijn van radicalisering en extremisme. Daarom is er nu een dodelijk wraakzuchtig monster in het Midden-Oosten, waarvan wij die ertegen vechten, vrees ik, ook de scheppers lijken te zijn.
diekstra.rene@gmail.com
