/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2023/12/web-3112buidenmarkqueen.jpg)
Koningin Margrethe II van Denemarken maakte zondag bekend dat zij in het nieuwe jaar zal aftreden. De Deense monarch wordt op 14 januari opgevolgd door haar oudste zoon, kroonprins Frederik, na 52 jaar op de troon te hebben gezeten. Dat zei ze zondag in haar (voorlopig laatste) jaarlijkse nieuwjaarstoespraak tot het Deense volk.
De 83-jarige Deense koningin, die in 1972 de troon van haar vader overnam, is na de overleden Britse koningin Elizabeth II de langst regerende monarch in Europa. Ze overleed in september 2022 na zeventig jaar op de troon van het Britse koningshuis.
Kroonprins Frederik nam eerder dit jaar kortstondig haar werk als regentes over toen zijn moeder een rugoperatie onderging en daarna moest herstellen. De operatie was succesvol, maar sindsdien loopt Margrethe met een kruk. “De operatie gaf uiteraard aanleiding tot reflectie over de toekomst – of het tijd is om de verantwoordelijkheid door te geven aan de volgende generatie”, zei ze in haar toespraak. “Ik heb besloten dat dit het juiste moment is. Op 14 januari 2024 – 52 jaar nadat ik mijn geliefde vader ben opgevolgd – zal ik aftreden als koningin van Denemarken.”
Warhols laatste ‘koningin’
Met haar tactvolle en creatieve persoonlijkheid heeft Margrethe haar hele leven brede steun onder de Denen gehad. De koningin dankte de bevolking voor de ‘overweldigende warmte en steun’ en de diverse regeringen, ‘met wie het altijd de moeite waard is geweest om samen te werken’. Haar oudste kleinzoon Christian, de zoon van Frederik, heeft op zijn achttiende in oktober al toewijding aan de monarchie toegezegd. Hij zal zijn vader dus opnieuw opvolgen.
Met het vertrek van koningin Margrethe is geen van de koninginnen uit de schilderijenserie van Andy Warhol (koningin Elizabeth II, koningin Beatrix, koningin Margrethe II en Ntombi laTfwala van Swaziland) nog aan de macht. Margrethe is tevens de meter van de Nederlandse koning Willem-Alexander. Willem-Alexander is goed bevriend met kroonprins Frederik.
