Wie een jaar geleden tegen Nicole Steigenga (26) had gezegd dat ze nog steeds geen wedstrijden zou fietsen, zou voor gek worden verklaard. Toch houdt een zware hersenschudding de wielrenner uit Exmorra ruim twaalf maanden aan de kant.
“Van Jolka! Gewoon onder de tafel.” Nicole Steigenga dirigeert de vrolijke maar luidruchtige viervoeter die met stemverheffing door de woonkamer loopt terug naar de bench. “Ze zijn net zo goed als ze komen”, zegt ze. Totdat de hond driekwart jaar geleden naar de Van der Weijstrjitte in Exmorra mocht, zat het dier in een Pools asiel. ‘De eigenaar van het wild heeft haar niet in de gaten, wie mag haar later in het bos achterlaten.’
Het is een ontroerend verhaal dat Jolka een aantal littekens heeft nagelaten. “Mar tsjin ons dochter hielblad.” Tijdens een vakantie in het geboorteland van haar moeder besloten de Steigengas tot adoptie. “En daar hadden we geen spijt van. Het is leuk om trucjes te doen en snel te leren.” Bovendien zorgt de hond voor fijn gezelschap.
Dat ze dat goed kan gebruiken is duidelijk, want sinds februari 2023 staat het leven van Nicole Steigenga compleet op zijn kop. Dankzij een stomme, harde val in de Vlaamse semiklassieker Le Samyn. Met nog 300 meter te gaan raakte de dochter van voormalig topamateur Sierd Steigenga frontaal een lantaarnpaal toen ze in de eindsprint anderen probeerde te ontwijken.
Carrière op pauze
Teamgenoten vertelden het haar later. Steigenga herinnert zich zelf weinig van de valpartij die haar wielercarrière op de tweede dag van het jaar zo onverwacht in de ijskast zette. “Het belangrijkste dat ik weet is dat ik drie brieven naar de ambulance breng.” Omdat kopvrouw Lotta Henttala tijdens de race werd uitgeschakeld vanwege een lekke band, mocht ze haar eigen kansen wagen. “Maar uiteindelijk ben ik gewoon gek op mijn handen…”
In het ziekenhuis leek de schade, nadat er meerdere scans en foto’s waren gemaakt, mee te vallen, al speelde waarschijnlijk ook de taalbarrière tussen de Franstalige arts en Steigenga een rol. “Ik, degenen daarbuiten, doe iets dat waardeloos is, dus misschien nam hij mijn naam gewoon heel serieus.” Toen ze twee weken later echter opnieuw naar de specialist ging voor controle, was er nog steeds een elleboogfractuur zichtbaar. “Maar wat ik het meest haat zijn de holle, weerzinwekkende en extreme wurgingen waarmee ik te maken kreeg. Ze geven aan dat het in lichte vorm is wie.”
Achteraf bleek het een lastige te zijn. Herstel kan een jaar tot anderhalf jaar duren, al wist Steigenga dat in principe niet. Vooral het onzekere perspectief vreet aan haar, terwijl ze eigenlijk op de drempel van de droom stond. Na jaren voor bescheiden teams als Bepink, Doltcini-Van Eyck Sport en Coop-Hitec Products, de gekwalificeerde fysiotherapeut, tekende een contract met de ambitieuze AG Verzekeringen – NXTG.
Tour de France en Parijs-Roubaix
Die ploeg, destijds nog actief op het tweede hoogste niveau van de wielersport, is inmiddels gepromoveerd naar de Women’s WorldTour onder de naam AG Insurance-Soudal. Dit betekent dat de vrouwenformatie van Patrick Lefevere kan deelnemen aan alle grote wedstrijden, zoals de Tour de France en Parijs-Roubaix. Oud-wielrenners Natascha den Ouden en Servais Knaven hebben de dagelijkse leiding.
“In een voor mij heel leuk team”, zegt Steigenga, wiens jongere zus Ilse (21) inmiddels naam maakt als atlete in de Verenigde Staten. “Alles is fantastisch geregeld, afhankelijk van de omstandigheden waar we mee rijden en waar we ons zorgen over maken.” Waar fietsen voorheen geen big deal voor haar was, kunnen de chauffeurs van AG Insurance-Soudal nu rondkomen van hun salaris dankzij het minimumloon (35.000 euro per jaar) dat de UCI heeft vastgelegd. “Wij zijn echt professionals.”
Toch heeft Steigenga door de hersenschudding nauwelijks van die nieuwe status kunnen genieten. Dat ze aanvankelijk amper tien minuten kon lopen, baarde haar geen zorgen. “Omdat ik een complete faker ben wat betreft mijn holle val en het kost gewoon veel energie om daarvan te herstellen.” Pas toen ze na zes weken nog steeds geen grote verbetering voelde, sloeg ze alarm.
KNVB-polikliniek
Via de teamarts kwam Steigenga voor sportgerelateerde hersenschuddingen op de polikliniek van de KNVB terecht. “Ik kan nu elke drie keer kreunen tijdens balanstests en cognitieve oefeningen.” Plus een gesprek over wat nu te doen. “Ik doe het daar pas in september, voordat de twadde terugkomt, zodat hij kan sissen hoe lang het nog mag duren voor hem of haar.”
De ergste vermoeidheid ligt inmiddels achter ons, zegt Steigenga. “Maar ik reis niet en breng geen tijd door met het gevoel erg gestimuleerd te worden.” Met hoofdpijn en druk op de oren tot gevolg. Deze klachten (“Het voelt alsof ik in een fleantúch zit en ik word er soms dood van op mijn buik”) manifesteren zich vooral tijdens inspanning. “Het zit in disfunksjonearjen van het autonome zenuwstelsel. Als ik sport, is mijn bloed te zwak of te vol.”
Stappen vooruit
Sinds oktober boekt ze langzaam vooruitgang. Eerst een paar keer per week op de Tacx (een soort hometrainer), “maar daar kan ik geen genoeg van krijgen.” Door waar mogelijk de gemiddelde hartslag en lengte van de ritten te verhogen, breidde Steigenga de sessies verder uit. Soms overschrijd je in zo’n proces een grens en moet je even pauzeren. “Maar meestal moet ik wat hobbels overwinnen om er beter uit te komen. Hoe frustrerend het soms ook is.”
In december ging ze voor het eerst weer op pad tijdens een winterkamp met het team in Calpe. Het was bevrijdend en confronterend tegelijk. Terwijl de rest lange tochten door de bergen maakte, waren de trainingen van Steigenga meestal voorbij na 30 minuten rustig trappen. “En als we bij het hotel aankomen, ben ik gewoon teleurgesteld door het feit dat het gewoon is gebeurd.”
Klachtenvrij fietsen
Ze kan nu vijf keer per week een uurtje buiten fietsen zonder klachten. “Het gelach van mijn hert bereikt slechts 150 slagen per minuut.” Het reageren op verschillende prikkels blijft echter lastig, bijvoorbeeld als ze ineens van de weg naar de computer op haar stuur kijkt en andersom. “Daarom ben ik begonnen met specifieke therapie bij een neuro-optometrist.”
Dergelijke processen moeten bijdragen aan een succesvolle terugkeer in het peloton. Hoewel dat nog ver weg is, denkt Steigenga steeds meer na over haar terugkeer. Over hoe het zal zijn om weer onbezorgd te kunnen koersen, op elke aanval te kunnen reageren en – als alles goed gaat – finales te rijden in de voorjaarsklassiekers. “Dat is waar ik van droom.”
